In de vier studies die worden besproken (drie bij zuigelingen, één bij volwassenen) wordt een verband gevonden tussen het intestinale microbioom en de immuunrespons. Een betere cellulaire en humorale immuunrespons wordt gezien bij een relatief hoge concentratie van Actinobacteriën (zowel orale als parenterale vaccins) en van Firmucutes (alleen orale vaccins). Relatief hoge concentraties Proteobacteriën en Bacteroidetes zijn dan weer geassocieerd met een verminderde immuunrespons.
De auteurs besluiten dat meer en betere studies nodig zijn om de preciese invloed van het intestinale microbioom op de immuunrespons na vaccinatie te onderzoeken, vooral bij zuigelingen.

Bron
Zimmerman P & Curtis N. The influence of the intestinal microbiome on vaccine responses. Vaccine. 2018. 36 (30): 4433-4439
https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2018.04.066