Ondanks de hoge vaccinatiegraad kampen de geïndustrialiseerde landen met regelmatige uitbraken van kinkhoest. Onderzoek naar nieuwe kinkhoestvaccins of inzicht in beter gebruik van de huidige vaccins, is daarom noodzakelijk. In dit artikel bespreken we twee recente doctoraatstudies aan de Universiteit Utrecht, die meer inzicht willen verschaffen in de bescherming tegen kinkhoest.

Sinds het midden van de jaren 1990 wordt in landen met een hoge vaccinatiegraad, zoals België, een toename gezien van het aantal kinkhoestgevallen. Serologische studies wijzen op een duidelijke vermindering en zelfs het verdwijnen van de antilichamen 5 tot 10 jaar na de laatste kinkhoestvaccinatie. Ook na het doormaken van een natuurlijke kinkhoestinfectie blijkt de immuniteit niet levenslang te zijn. Adolescenten en volwassenen vormen op dit ogenblik dus een vatbare groep om zowel de ziekte door te maken als om de infectie door te geven aan jonge zuigelingen. Een effectieve preventie vereist het tijdig inenten van baby’s en hun directe omgeving, het vaccineren van zwangere vrouwen en het toedienen van herhalingsvaccins op oudere leeftijd.

Een nieuwe Belgische studie bevestigt dat de aanbeveling van de Hoge Gezondheidsraad om zwangere vrouwen te vaccineren tegen kinkhoest, pasgeboren kinderen daadwerkelijk beschermt. Door deze vaccinatie worden zuigelingen beschermd tegen kinkhoest tijdens de eerste levensmaanden, vóór ze zelf worden gevaccineerd.

Recente gegevens wijzen erop dat kinkhoest in ons land blijft circuleren met regelmatige epidemische opstoten. In 2014 werden meer dan 1.400 gevallen geregistreerd. Vooral bij kinderen jonger dan één jaar kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn. Om pasgeboren kinderen te beschermen wordt vaccinatie van de zwangere vrouw aangeraden.

De aanbeveling voor cocoonvaccinatie wordt onvoldoende gevolgd. Infecties met Bordetella pertussis blijven slachtoffers eisen. De HGR heeft in 2013 een nieuw advies uitgebracht waarin de vaccinatie van alle zwangeren wordt aanbevolen.