Vaccinatie is vooral doeltreffend vooraleer meisjes of vrouwen met het virus in aanraking zijn geweest. Aangezien be-smetting mogelijk is door seksueel con-tact, wordt vaccinatie het best zo vroeg mogelijk gestart.
Volledige vaccinatie bestaat uit drie inentingen in de bovenarm in de loop van één schooljaar. Die kunnen gegeven worden door de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) of door een arts naar keuze.
In dat laatste geval komt er wel de kost van een raadpleging bij. Artsen in Brussel en het Waals Gewest kunnen deze gratis vaccins niet bestellen omdat hun overheid dit (voorlopig) nog niet voorziet. In Brussel worden gratis vaccins dus enkel door het CLB aangeboden.

Het vaccin dat in Vlaanderen voor de gratis vaccinatie wordt gebruikt is Gardasil®. Gardasil beschermt niet alleen tegen types 16 en 18 die baarmoederhalskanker kunnen veroorzaken. Het beschermt ook tegen types 6 en 11. Deze zijn verantwoordelijk voor 90% van de genitale wratten.
Het vaccin Gardasil® bestaat in twee vormen: een voorgevulde spuit met twee bijgeleverde naalden met een veiligheidskapsysteem en een voorgevulde spuit zonder veiligheidsysteem.

Voor de vaccinatie van oudere meisjes moeten vaccins zelf aangekocht worden in de apotheek, op voorschrift van een arts. De twee beschikbare vaccins, Cervarix® en Gardasil®, worden gedeeltelijk terugbetaald, zodat elk vaccin 10,80 euro kost voor een gewoon verzekerde en 7,10 euro per vaccin voor WIGW. De terugbetaling geldt voor alle meisjes van 12 tot en met 18 jaar. Meisjes die ouder zijn en al een eerste vaccin kregen vóór hun 19de verjaardag, komen ook in aanmerking voor terugbetaling.
De voorschrijvende arts moet de nodige bijkomende informatie op het voorschrift vermelden. Voor terugbetaling via het RIZIV moet de arts voor de tweede en derde dosis de vorige vaccinatiedatums vermelden.

De Hoge Gezondheidsraad raadt HPV-vaccinatie aan voor volgende vrouwen :
– Meisjes van 10 tot 13 jaar
– jonge vrouwen van 14 tot 26 jaar die nog geen seksueel contact gehad hebben.
Bij jonge vrouwen van 14 tot 26 jaar die reeds seksuele betrekkingen gehad hebben, moet de vrouw in overleg met haar arts bekijken of vaccinatie nog zinvol is. Omdat vragen over het seksuele gedrag (aantal partners en hun aantal partners) geen betrouwbare maatstaf zijn voor het risico van een voorgaande HPV-infectie, moet een eventuele beslissing tot vaccineren gepaard gaan met de mededeling dat bescherming tegen baarmoederhalsaandoeningen met het vaccin niet kan gegarandeerd worden.
Bij gebrek aan gegevens over de effectiviteit van deze vaccins bij mannen van gelijk welke leeftijd, doet de HGR op dit ogenblik geen uitspraak m.b.t. vaccinatie van jongens of mannen.

De vaccinaties kunnen door artsen in Vlaanderen in Vaccinnet geregistreerd worden. Best worden deze vaccinatiegegevens systematisch geregistreerd, zoals de Hoge Gezondheidsraad ook aanbeveelt.

Volledige vaccinatie gebeurt volgens de bijsluiters volgens volgend schema:
– voor Cervarix®: 3 dosissen: schema 0, 1, 6 maand;
– voor Gardasil®: 3 dosissen: schema 0, 2, 6 maand, al vermeldt de bijsluiter dat het interval tussen dosis 1 en 2 minimaal 1 maand en het interval tussen de tweede en de derde dosis minimaal 3 maand moet zijn.

De vaccins tegen HPV kunnen eventueel op hetzelfde moment toegediend worden als de vaccinatie tegen hepatitis B, tetanus-difterie en Pertussis, al of niet geassocieerd met andere vaccins (dus niet samen met vaccinatie tegen mazelen, bof en rubella omdat hierover geen gegevens beschikbaar zijn).

Er zijn geen gegevens gekend over “gemengde schema’s” waarin beide vaccins tegen HPV minstens eenmaal gebruikt worden. Wie met een bepaald vaccin begonnen is, vervolledigt dus best de begonnen vaccinatie met hetzelfde vaccin. Wie met Cervarix begonnen is, vervolledigt de vaccinatie dus tot 3 dosissen Cervarix, ook al wordt dit niet gratis aangeboden.

Omdat deze vaccins niet tegen alle types HPV beschermt, mogen ook andere voorzorgsmaatregelen niet uit het oog verloren worden. Zo blijft het belangrijk dat vrouwen vanaf de leeftijd van 25 jaar om de drie jaar een uitstrijkje laten nemen door hun arts. Ook veilig vrijen is erg belangrijk als bescherming tegen HPV en andere seksueel overdraagbare infecties. Een condoom biedt evenwel geen waterdichte garantie tegen HPV-besmetting.

Meer info: www.zorg-en-gezondheid.be