Bij de opening van de top hebben EU-voorzitter Juncker en Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie, ervoor gepleit de inspanningen om de verspreiding van door vaccinatie te voorkomen ziekten, zoals de mazelen, dringend op te voeren. In de afgelopen drie jaar zijn zeven landen, waarvan vier in de Europese regio, hun status van “mazelenvrij” kwijtgespeeld. Nieuwe uitbraken zijn het rechtstreekse gevolg van hiaten in de vaccinatiedekking, onder meer bij tieners en volwassenen die nooit volledig zijn ingeënt. Om de vaccinatiehiaten doeltreffend aan te pakken, worden op de top de vele belemmeringen voor vaccinatie besproken, waaronder rechten, regelgeving en toegankelijkheid, beschikbaarheid, kwaliteit en gemak van vaccinatiediensten; sociale en culturele normen, waarden en ondersteuning; individuele motivatie, attitudes, en kennis en vaardigheden. Op de agenda van de mondiale vaccinatietop staan ook nieuwe modellen en mogelijkheden om de ontwikkeling van vaccins op te voeren alsook manieren om ervoor te zorgen dat immunisatie een volksgezondheidsprioriteit en een universeel recht is.

Volgens de WHO is terughoudendheid tegenover vaccins, met inbegrip van zelfgenoegzaamheid en gebrek aan vertrouwen en gemak, een van de tien bedreigingen voor de gezondheid in de wereld in 2019 is. Vaccins zijn veilig en doeltreffend en vormen de basis van elk sterk systeem voor eerstelijnsgezondheidszorg.

Uit het verslag over de stand van het vertrouwen in vaccinatie in de EU blijkt dat de weigering van vaccinatie in veel EU-lidstaten is toegenomen als gevolg van een laag vertrouwen in de veiligheid en doeltreffendheid van vaccins wereldwijd. Dit gebrek aan vertrouwen draagt in aanzienlijke mate bij tot een lagere dekkingsgraad (de dekkingsgraad is van essentieel belang om te zorgen voor collectieve immuniteit), hetgeen tot meer ziekte-uitbraken leidt.
Volgens een Eurobarometer van april 2019 gelooft bijna de helft van de Europese burgers (48 %) dat vaccins vaak ernstige bijwerkingen kunnen hebben, 38 % denkt dat zij de ziekten waartegen zij beschermen, kunnen veroorzaken en 31 % is ervan overtuigd dat zij het immuunsysteem kunnen verzwakken. Deze cijfers zijn ook het gevolg van een toegenomen verspreiding van desinformatie over de voordelen en risico’s van vaccins via digitale en sociale media.

De WHO, haar lidstaten en de Europese Unie hebben maatregelen genomen om de hiaten in de immunisatie aan te pakken die de deur openzetten naar ziekten die door vaccinatie kunnen worden voorkomen. De activiteiten die zijn opgezet in het kader van het Europees vaccinatieplan van de WHO, de aanbeveling van de Raad over betere samenwerking bij de bestrijding van ziektes die door vaccinatie kunnen worden voorkomen en het gemeenschappelijk optreden van de Europese Unie inzake vaccinatie hebben verstrekkende gevolgen voor gezondheidsstelsels en gemeenschappen.

Meer informatie:
• Mondiale vaccinatietop
• Tien maatregelen voor vaccinatie voor iedereen
• Europese vaccinatiewebsite