De titel van dit editoriaal geeft het standpunt weer begin 2003 van het beleid en de gezondheidsraden in België, Nederland en Luxemburg.
Het grootste verschil met de V. S. en het Verenigd Koninkrijk is dat niemand in de hulpdiensten gevaccineerd wordt vooraleer er één bewezen geval van pokken in de wereld is. De noodplannen liggen klaar. België heeft in 2002 één miljoen dosissen vaccinia opgeslagen, wat vergelijkbaar is met voorraden in sommige buurlanden. Luxemburg beschikt over evenveel dosissen als inwoners en ook in Nederland worden die aangemaakt. Maar als de kennis uit de periode van de pokken nog geldig is, dan mag dit vaccin verdund worden met behoud van effect, zodat het aantal beschikbare dosissen in België zou kunnen volstaan.

Pokken hebben eeuwenlang 10% van de totale sterfte veroorzaakt en is verantwoordelijk voor een case fatality rate van 30% bij geïnfecteerden, naast een belangrijke morbiditeit ten gevolge van blindheid en verminking. In 1798 bewees de Engelse plattelandsarts Edward Jenner dat koepokken mensen beschermde tegen pokken. Er werd massaal gevaccineerd tegen pokken, op allerlei wijzen. In de vorige eeuw is gebleken dat de uitgekozen vaccinstammen noch koepokken noch variola waren, maar een nieuw poxvirus, vaccinia, vermoedelijk een kruising tussen koepokken en een ander poxvirus van dieren.

In 1958 stelde de Sovjetunie aan de Wereldgezondheidsorganisatie voor om pokken op wereldschaal uit te roeien, met als basis massa- en ringvaccinatie met vaccinia. Dit liep mank tot de V. S. er de hoofdfinanciering en de organisatie (D.A. Henderson) van overnamen in 1966.

In 1977 werd het laatste natuurlijk geval van pokken vastgesteld in Somalië. In 1978 volgden twee laboratoriumgevallen in Engeland. Alle laboratoria in de wereld hebben toen hun stocks grondig gereinigd van variola, behalve CDC Atlanta en een centrum bij Novossibirsk, aangeduid door de WGO. Er heerste toen Koude Oorlog, maar het fenomeen van de ‘schurkenstaten’ bestond nog niet. In 1980 verklaarde de WGO de wereld pokkenvrij en vaccinia overbodig en schadelijk. Elk jaar is er tot nu toe ergens pokkenalarm geweest, maar het bleek telkens vals. Vaccinia is tegelijk het beste (efficiëntie) en het slechtste (nevenwerkingen) van alle bekende vaccins geweest.

Ik stel vast dat geen enkel land sedert 1990 pokkenvaccin (vaccinia) heeft uitgedeeld aan zijn algemene bevolking. Zelfs als een land variola zou bezitten en weten hoe ermee om te gaan, dan is het collectieve zelfmoord om er een oorlog mee te beginnen.

België heeft het essentiële gedaan tegen pokken en zal dat blijven doen. We mogen ons echter niet laten afleiden door iets dat sinds 25 jaar een buitenbeentje is, maar al onze aandacht richten op vaccins die vandaag echt nodig zijn.