Vele landen waaronder België schakelden halverwege de jaren negentig over van whole-cell kinkhoestvaccins (WP) naar acellulaire vaccins. De nieuwe acellulaire vaccins (aP) zijn effectief tegen ernstige ziekte en hebben minder ernstige bijwerkingen dan de whole-cell vaccins. Maar ze voorkomen geen nasale kolonisatie met de bacterie en de bescherming neemt snel af (na 3-4 jaar).
Het gebruik van de aP-vaccins heeft volgens de studie geleid tot de opkomst van Bordetella pertussis-stammen die het antigeen pertactin missen, 1 van de 5 antigenen die het doelwit zijn van acellulaire kinkhoestvaccins. Dit zou mogelijk kunnen leiden tot vaccinresistente stammen. De andere 4 vaccin-gerichte antigenen lijken niet te zijn aangetast. De auteurs beschrijven drie kenmerken van pertactin die het kwetsbaarder kunnen maken voor selectieve druk van het aP-vaccin. Een goed begrip van de toename van pertactin deficiënte stammen kan nuttige informatie opleveren voor de zoektocht naar nieuwe beschermende antigenen voor verbeterde vaccins.

Lees ook: Bescherming tegen kinkhoest blijft een uitdaging

Bron
Ma L, Caulfield A, Dewan KK et al. . Pertactin-Deficient Bordetella pertussis, Vaccine-Driven Evolution, and Reemergence of Pertussis. Emerg Infect Dis. 2021. 27(6):1561-1566.
https://doi.org/10.3201/eid2706.203850