Er bestaat geen vaccin specifiek voor apenpokken. Daar het apenpokkenvirus nauw verwand is met pokkenvirus, biedt het pokkenvaccin vermoedelijk ook een goede bescherming tegen apenpokken. De gegevens over de exacte mate van werkzaamheid zijn nog beperkt. Het vaccin vervangt de algemene voorzorgsmaatregelen daarom niet.

In België zijn er twee vaccins beschikbaar, Imvanex® en Jynneos®, goedgekeurd voor de indicatie van apenpokken. Andere vaccins, zoals tegen waterpokken (windpokken) of zona, beschermen niet tegen apenpokken.
België beschikt momenteel over 3.040 dosissen van het Imvanex-vaccin tegen apenpokken. Er zijn 30.000 bijkomende dosissen besteld, deze worden verwacht in het najaar van 2022 (oktober of november). Door dit beperkte aantal vaccins zijn de huidige criteria voor vaccinatie zeer restrictief (toestand op 2 augustus 2022). Dit betekent voorlopig dat niet iedereen die zich wil laten vaccineren dat ook kan doen.

Vaccinatie na blootstelling (PEV) is mogelijk voor:

• alle zeer-hoog-risicocontacten (seksuele partners en personen met langdurig huid-op-huidcontact), binnen 4 dagen na blootstelling, om een besmetting te voorkomen; voor personen in deze groep met een risico op een ernstige infectie (mensen met immuunstoornissen, zwangere vrouwen) kan het vaccin overwogen worden tot 14 dagen na de blootstelling, om de ernst van een eventuele infectie te verminderen;
• hoog-risicocontacten (huisgenoten of gelijkaardige contacten, personen die materiaal delen, medepassagiers binnen twee zitplaatsen indien reisduur >3u, onbeschermde gezondheidswerkers) met een risico op een ernstig verloop van een eventuele infectie (mensen met immuunstoornissen, zwangere vrouwen), bij voorkeur binnen 4 dagen na de blootstelling, tot maximaal 14 dagen erna.

Andere contacten zoals sociale interacties, collega’s op het werk, personen die samen sporten, … worden beschouwd als laag-risico contacten. Hiervoor zijn geen maatregelen nodig.

Preventieve vaccinatie (PrEV) is mogelijk voor:

• ernstig immuungecompromitteerde personen door ziekte (kanker onder behandeling of HIV/AIDS met lage CD4 waarden) of door medicatie (chemotherapie, transplantatie) die een hoog risico lopen om besmet te raken;
• mannelijke en transgender sekswerkers;
• mannen die seks hebben met mannen (MSM) die HIV+ zijn of HIV-PrEP therapie krijgen, en die het voorbije jaar minstens twee SOA’s hadden op verschillende tijdstippen. Deze doelgroep zal in de praktijk via de HIV referentiecentra geïdentificeerd worden.
• laboratoriumpersoneel dat monkeypoxvirus culturen behandelt.

Het besluit om PrEV vaccinatie aan te bieden wordt genomen op basis van een individuele beoordeling door een vaccinatiecentrum, aan de hand van de bovengenoemde criteria.

Komen niet in aanmerking voor vaccinatie:

• Personen die eerder tegen pokken werden gevaccineerd (behalve in het geval van immunodeficiëntie);
• personen die reeds een monkeypox infectie doormaakten;
• personen jonger dan 18 jaar;
• personen die al symptomen vertonen van apenpokken of van een andere ziekte/infectie (zoals koorts);
• personen waarbij de blootstelling langer dan 14 dagen geleden is;
• personen met een allergie voor het vaccin of een component ervan (in het bijzonder voor kippeneiwit, benzonase, gentamicine, …).

Voorlopig wordt gestart met één enkele dosis (behalve voor personen met een immuunstoornis, die een tweede dosis krijgen na een interval van 28 dagen). De tweede dosis moet worden toegediend na levering van de bijkomende bestelde dosissen.
De vaccins kunnen worden toegediend in 9 vaccinatiecentra.

Lees ook:
• Adviezen van de Risk Assessment Group (RAG) (20 mei, 24 mei, 31 mei en 8 juni).

• Hoge Gezondheidsraad. Vaccinatiestrategie tegen het apenpokkenvirus

Meer info: Sciensano en Zorg en Gezondheid