Er bestaan nogal wat misvattingen in verband met vaccinaties. In dit nummer besluiten we onze serie waarin we een aantal van die verkeerde opvattingen rechtzetten.

Derde onjuist argument tegen vaccinatie : « Herhaalde vaccinaties met meerdere antigenen zouden leiden tot uitputting van het afweersysteem. Het immuunsysteem zou niet eindeloos kunnen worden geprikkeld tot het aanmaken van antistoffen ».

Het menselijke immuunsysteem heeft het vermogen om op zeer veel verschillende antigenen met een oneindige diversiteit aan antistoffen te reageren.
Het immuunsysteem van jonge kinderen wordt via de voeding, inademing of contact met ziektekiemen dagelijks overspoeld met tientallen nieuwe antigenen. Bij een banale keelontsteking zijn bijvoorbeeld 25 à 50 antigenen aanwezig.
De moderne vaccins bevatten slechts enkele voor de bescherming noodzakelijke antigenen. In vergelijking met de natuurlijke blootstelling aan ziektes, vormt de antigene blootstelling na vaccinaties nauwelijks een extra-belasting voor het immuunsysteem.
Het immuunapparaat beschikt over een enorm potentieel : er zijn 10.000 miljard B-cellen (producenten van antilichamen) in een menselijk organisme. Op gelijk welk ogenblik kan het lichaam tot 100 miljoen verschillende anti-lichamenmoleculen produceren.
Studies hebben ook uitgewezen dat vaccinaties niet aan de basis liggen van een toegenomen gevoeligheid voor andere, vooral invasieve bacteriële infecties.

Vierde argument tegen vaccinatie : « Tetanus, difterie en kinkhoest zijn gemakkelijk te behandelen aandoeningen, mazelen zijn een banale kinderziekte die kinderen moeten doormaken om een natuurlijke immuniteit op te bouwen ».

De tegenstanders beseffen niet dat het in werkelijkheid gaat om ziektebeelden waarvan de morbiditeit en sterftecijfer de laatste 50 jaar niet veel is afgenomen en die meestal een ernstig tot zeer ernstig verloop kennen en meestal enkel symptomatisch kunnen worden behandeld.

Tetanus is nog steeds een buitengewoon ernstige ziekte met een sterftecijfer van 10% in de best uitgeruste intensieve zorgenafdelingen waar systematisch tracheostomie, kunstmatige beademing, curarisatie, enz. worden toegepast.
Dat tetanus zeldzaam is geworden is niet het gevolg van eliminatie van Clostridium tetani uit de bodem (sporen zijn aanwezig in 2 à 23% van alle bodemstalen). Tetanus is een blijvend gevaar dat we moeten voorkomen door een herhalingsinspuiting om de 10 jaar, na de basisvaccinatie (liefst samen met rappel difterie, Tedivax pro adulto).

Ook difterie is een zeer ernstige ziekte met complicaties zoals kroep, hartspierontsteking (50%), verlammingen (4 à 10%) en een mortaliteit van 4 à 10%, maar die ook tot 30% kan oplopen.
In 1959 waren er in België nog 1.313 gevallen, van 1960 tot 1969 : 1.752 gevallen met 55 doden. De laatste gerapporteerde gevallen dateren van 1983.
De ervaring in de voormalige Sovjet-Unie bewijst dat, bij verwaarlozing van de vaccinatie, difterie zeer snel terugkomt, ook bij volwassenen. Dit is een belangrijk argument om een algemeen vaccinatiebeleid te handhaven en om na de kinderjaren boosters toe te dienen.

De meeste artsen en ouders zijn niet meer vertrouwd met het ziektebeeld van kinkhoest. Deze aandoening kan nochtans buitengewoon ernstig zijn. Vooral zuigelingen kunnen erg ziek zijn, met 20 à 30 hoestbuien per dag.
Dit convulsief stadium kan tot 12 weken duren en leiden tot totale uitputting en dood.
Dank zij vaccinatie is kinkhoest sterk afgenomen in landen met een hoge vaccinatiegraad (zoals USA, Frankrijk, België, Nederland, Oost-Duitsland), maar niet in landen waar de immunisatie werd verwaarloosd (zoals West- Duitsland, Italië en Rusland).
De negatieve gevolgen van de ziekte zijn tot 10.000 maal groter dan deze van de vaccinatie. Dit blijkt overduidelijk uit de tabel 1.

Dat mazelen gevaarlijk zijn, werd o.m. aangetoond in 3 studies uitgevoerd in Nederland in 1965 bij 10.702 patiënten en in Engeland en Wales in 1963 bij 53.000 patiënten en opnieuw in 1976 bij 9.000 personen. De resultaten zijn opgenomen in de tabel 2.

Referenties :
– Cherry J.D. et al. Report of the Task Force on Pertussis and Pertussis Immunization. Pediatrics 1988; 81 (suppl.) : 939-984.
– Clara R. in : Vandepitte J., Wauters G. en Pellegrims E. (red) 1995. Vaccinaties : pag 14-32. Garant. Leuven - Apeldoorn.
– Sanford J.P. Tetanus - Forgotten but not gone. N Engl J Med. 1995; 332 : 812-3.
– Hoevenaars H.A.M. Mazelenonderzoek. Eindrapport van het NHG. Huisarts en Wetenschap. 1967; 10 : 201-12.
– Miller D. L. Severity of notified measles. Brit Med. J. 1978; 1 : 1253.
– Griffin R. et al. No increased risk for invasive bacterial infection found following diphteria-tetanus-pertussis immunization. Pediatrics. 1992; 89 : 640-2.
– Joffe S. et al. Diphteria-tetanus toxoids-pertussis vaccination does not increase the risk of hospitalization with an infectious illness. Pediatr Infect Dis. J. 1992; 11 : 730-5